Oorspronkelijk komt cannabis waarschijnlijk uit Centraal Azië. Archeologische vondsten laten zien dat 10.000 jaar geleden de plant in China al geteeld werd voor zijn zaden en vezels.
Ook bij Egyptische mummies zijn sporen van cannabis aangetroffen, bedoeld als voedsel of medicijn. Cannabis is een van de oudst bekende medicinale planten, en wordt al beschreven in de allereerste kruidenboeken. Vaak wordt daarbij consumptie in de vorm van thee of tinctuur aanbevolen. Ook sommige religies waren nauw verbonden met de eigenschappen van de cannabisplant. Zo is volgens het Hindoeïsme cannabis het favoriete voedsel van de god Shiva, vanwege zijn opwekkende effect. Toen cannabis zich geleidelijk vanuit Azië ging verspreiden in de richting van het Westen, kwam bijna elke cultuur in aanraking met deze wonderlijke plant. Tegenwoordig komt cannabis bijna overal ter wereld voor. Als vezelplant is cannabis ook wel bekend als hennep. Het produceert een van de sterkste vezels in de natuur, die door de eeuwen heen zijn gebruikt voor het maken van allerlei producten, zoals zeilen voor zeeschepen, touw, bankbiljetten, en zelfs de eerste Levi’s spijkerbroeken. De olie die uit hennepzaad kan worden geperst heeft een geweldige voedingswaarde en bevat veel gezonde omega-3 vetzuren.
Ondanks het feit dat cannabis in de meeste landen al eeuwen op grote schaal werd geteeld, was het gebruik ervan als genotmiddel (ook wel bekend als marihuana of wiet) tot enkele decennia geleden nog onbekend in Europa en de VS. Men kende de psychoactieve effecten van cannabis niet. De vroegere variëteiten, gebruikt voor de kwaliteit van hun vezels, bevatten een zeer kleine hoeveelheid THC. Het medische gebruik van cannabis werd in Europa geïntroduceerd rond 1840, door de jonge Ierse arts William O’Shaughnessy. Hij diende bij de Britse Oost-Indische Compagnie in India, een land waar het medische gebruik van cannabis al duizenden jaren oud was. In tegenstelling tot de Europese vezelhennep bevatten de tropische planten wel behoorlijke hoeveelheden THC. Als gevolg hiervan werd cannabis in de daaropvolgende decennia gedurende een korte periode zeer populair in Europa en de VS. Op het hoogtepunt, zo rond 1900, waren er tientallen verschillende medicinale preparaten met cannabis als actief ingrediënt. Deze werden aanbevolen voor uiteenlopende kwalen zoals menstruatiekramp, astma, hoest, slapeloosheid, ontspanning bij bevalling, migraine, keelontsteking en zelfs het afkicken van opiumgebruik.
Helaas bleek het moeilijk om een betrouwbaar medicijn te maken uit cannabis, vanwege de moeizame aanvoer vanuit India. Door de lange reis per schip was het plantmateriaal van zeer wisselende kwaliteit. Verder waren er in die tijd nog geen mogelijkheden voor kwaliteitscontrole in een laboratorium en daardoor was het onmogelijk om een gestandaardiseerd preparaat te maken. Patiënten kregen daardoor al gauw een te lage dosering (en voelden dus geen effect) of een te hoge dosering (resulterend in serieuze bijwerkingen). Bovendien is cannabisextract niet oplosbaar in water en kan daardoor niet worden geïnjecteerd, terwijl de gebruikelijk orale toediening onbetrouwbaar was vanwege de langzame en variabele opname in de darmen. Vanwege al deze nadelen verloor cannabis in het begin van de twintigste eeuw steeds meer zijn populariteit als medicijn. Zijn plaats werd voornamelijk ingenomen door geneesmiddelen gebaseerd op opium, zoals morfine en codeïne. Nadat er ook nog belasting werd geïntroduceerd op alle cannabis producten, en er een toenemend strenge wetgeving kwam voor recreatief gebruik, verdween het gebruik van cannabis vanaf 1937 vrijwel geheel uit beeld.
Pas sinds de Hippie-tijd van de jaren 1960 werd het roken van cannabis als genotmiddel een algemeen bekend fenomeen in de Westerse wereld. Vanaf die tijd werd de werking van cannabis steeds sterker. Door de introductie van nieuwe variëteiten uit de tropen, gecombineerd met een sterk groeiende interesse in teelttechnieken neemt de concentratie THC toe en van andere cannabinoïden, vooral CBD af. In het begin was dit vooral het werk van Amerikaanse Vietnam-veteranen, maar al snel sloeg de interesse in het kweken van cannabis over naar Amsterdam en de rest van Nederland. Daar hebben we nu onze koffieshops aan te danken. Tegenwoordig is cannabis een echte high-tech plant, meestal binnen geteeld onder kunstmatige en compleet gereguleerde omstandigheden (Hydroponics).
